گاهی خانوادهها برای آزادی یک عزیز، تنها دارایی ارزشمندشان یک ملک است؛ ملکی که ممکن است قبلاً برای دریافت وام، به بانک سپرده و در رهن قرار داده شده باشد. همین موضوع باعث ایجاد پرسشهای مهمی میشود:
“سند در رهن بانک برای آزادی زندانی قابل استفاده است؟”
“آیا قاضی چنین سندی را قبول میکند یا باید وثیقه دیگری ارائه داد؟”
اینها پرسشهایی هستند که روزانه در پروندههای مختلف مطرح میشوند و دانستن پاسخ دقیق آنها میتواند مسیر تصمیمگیری خانواده را سادهتر کند.
سند در رهن بانک برای آزادی زندانی؛ امکانپذیر یا غیرقابل قبول؟
در حالت کلی، سندی که در رهن بانک باشد قابل انتقال، معامله یا استفاده مستقیم به عنوان وثیقه نیست. دلیلش نیز روشن است: بانک تا زمانی که بدهی تسویه نشود، آزادسازی سند را انجام نمیدهد و مالک نیز اختیار کامل برای تودیع آن به دادگاه ندارد.
اما این موضوع به معنای غیرممکن بودن استفاده از چنین ملکی نیست. در بسیاری از پروندهها امکان ارائه وثیقه ملکی برای آزادی زندانی وجود دارد، اما ابتدا لازم است وضعیت سند از حالت رهن خارج شود یا ضمانت معتبر جایگزین شود.
به زبان ساده:
اگر سند در گرو بانک باشد، ذاتاً قابل وثیقه نیست؛ مگر اینکه قبلاً آزاد شده یا اجازه بانک برای فک رهن گرفته شود.
پیشنهاد مطالعه: مدت زمان آزادی با وثیقه چقدر است؟
در این مطلب بررسی شده است که پس از تودیع وثیقه، معمولاً مدت زمان آزادی با وثیقه از چند ساعت تا ۲۴ ساعت چقدر است و چه عواملی این زمان را تحت تأثیر قرار میدهند. اگر دنبال پاسخ سریع و کامل هستید، همین حالا مطلب را ببینید.
چرا دادگاه سند رهنی را قبول نمیکند؟
دادگاه نیاز دارد سندی که به عنوان وثیقه معرفی میشود،
۱. ارزش قانونی کافی داشته باشد
۲. آزاد و قابل انتقال باشد
۳. هیچ مانع مالکیتی، بدهی یا حق تقدم بر آن وجود نداشته باشد
وقتی سند در رهن بانک است:
- بانک در اولویت برداشت و توقیف ملک قرار دارد
- امکان انتقال سند حتی به صورت ضمانت وجود ندارد
- دادگاه نمیتواند برای ضبط وثیقه اقدامی انجام دهد
بنابراین، آیا سند رهنی قابل وثیقه است؟ پاسخ حقوقی: در حالت عادی خیر.
آیا امکان استفاده غیرمستقیم از سند رهنی وجود دارد؟
در برخی موارد بله. خانواده میتواند یکی از راههای زیر را انتخاب کند:
۱. تسویه بخشی از وام و درخواست فک رهن فوری
اگر مبلغ باقیمانده وام کم باشد، پرداخت مانده بدهی میتواند سند را آزاد کند. پس از آزادسازی، سند مانند یک ملک آزاد قابل وثیقه خواهد بود.
- جایگزینی وثیقه نزد بانک
گاهی امکان ارائه ضمانتنامه یا وثیقه دیگر به بانک وجود دارد تا سند آزاد شود. البته این فرایند برای همه بانکها یکسان نیست و ممکن است زمانبر باشد.
- استفاده از اجاره سند
وقتی آزادی سند زمانبر است یا امکان پرداخت بدهی وجود ندارد، خانوادهها معمولاً به سراغ اجاره سند میروند. این کار در پروندههایی که زمان حیاتی است و باید فوراً وثیقه ارائه شود، بسیار رایج است.
- معرفی وثیقهگذار ثالث
فردی دیگر میتواند سند ملکی آزاد خود را برای کمک ارائه دهد تا مشکل رهن بودن ملک اصلی حل شود.
پیشنهاد مطالعه: مراحل آزاد کردن یک عزیز با سند
در این مقاله بهصورت گامبهگام توضیح داده شده که برای آزادی یک عزیز با سند، از تصمیم قاضی تا ارائه وثیقه، کارشناسی ملک و صدور دستور آزادی، دقیقاً چه مراحلی باید طی شود. اگر در ابتدای راه هستید، خواندن این مطلب میتواند مسیر را برای شما شفاف کند.
نقش اجاره سند در تهران و دیگر شهرها
در پروندههایی که سند در گرو بانک است و امکان آزادسازی سریع آن وجود ندارد، موسسات حقوقی یا اشخاص معتبر خدمات اجاره سند در تهران و شهرهای دیگر را ارائه میدهند. این کار باعث میشود روند آزادی به تعویق نیفتد و خانواده مجبور نباشد برای آزادسازی سند بانکی مدتها منتظر بماند.
در پروندههای سنگین کیفری یا مالی، اجاره سند بهعنوان یکی از راهکارهای عملی و فوری مورد استفاده قرار میگیرد، بهخصوص زمانی که میزان وثیقه بالا باشد.
شرایط استفاده از سند رهنی برای وثیقه بهصورت قانونی
اگر خانواده بخواهد حتماً همان سند را ارائه کند، باید این مراحل حقوقی طی شود:
- درخواست رسمی به بانک برای بررسی امکان فک رهن
- تسویه بدهی یا جایگزینی وثیقه
- اخذ نامه رسمی آزادسازی
- ثبت سند آزاد در اداره ثبت
- ارائه سند آزاد به دادگاه
در این حالت، سند پس از فک رهن قابل ارزشگذاری توسط کارشناسان رسمی و سپس قابل تودیع بهعنوان وثیقه خواهد بود.
چرا برخی تصور میکنند سند در رهن نیز قابل وثیقه است؟
در گذشته، برخی دادگاهها در شرایط خاص و پروندههای بسیار محدود با تعهد به فک رهن موافقت میکردند، اما این رویه امروز تقریباً منسوخ شده است.
قانون اجرای احکام بهطور روشن میگوید: وثیقه باید آزاد، قابل فروش و بدون هرگونه مانع قانونی باشد.
بنابراین، استفاده از سند در گرو بانک برای وثیقه تنها با آزادسازی ثبت رسمی امکانپذیر است.
استفاده از وثیقه ملکی برای آزادی زندانی؛ چه نکاتی مهم است؟
برای ارائه سند ملکی به عنوان وثیقه، این موارد بررسی میشود:
• ارزش ملک نسبت به مبلغ وثیقه
• آزاد بودن سند
• نداشتن بدهی یا ممنوعیت انتقال
• نداشتن بازداشت یا توقیف
اگر ملک در رهن باشد یا بخشی از آن در گرو بانک باشد، دادگاه آن را غیرقابل پذیرش تشخیص میدهد.
وقتی سند در رهن است و زمان کم است چه باید کرد؟
در پروندههایی مانند:
- جرایم مالی
- مرخصی زندانی
- قرارهای سنگین وثیقه
زمان اغلب حیاتی است و تأخیر در ارائه وثیقه به معنای ادامه بازداشت خواهد بود.
در چنین پروندههایی، خانواده معمولاً به جای تلاش برای آزادسازی سند بانکی، یک راه حل سریعتر را انتخاب میکنند: اجاره سند برای آزادی زندانی.
سند اجارهای نیاز به انتقال مالکیت ندارد، بلکه به صورت موقت و قانونی برای تودیع وثیقه مورد استفاده قرار میگیرد.
آیا در تهران و شهرهای بزرگ اجاره سند قانونی است؟
بله، اجاره سند به شرط وجود قرارداد رسمی، ارائهدهنده معتبر و رعایت قوانین وثیقهگذاری، کاملاً قانونی است. بسیاری از پروندههای پایتخت به دلیل شلوغی و ارزش بالای وثایق، نیازمند اسناد ملکی معتبر هستند و اجاره سند راهحلی کاملاً قانونی و پذیرفتهشده است.
پروندههایی که اجازه نمیدهند سند رهنی استفاده شود
دادگاهها بهویژه در موارد زیر بههیچوجه سند رهنی را نمیپذیرند:
- وثیقه برای آزادی موقت
- وثیقه برای مرخصی زندانی
- وثیقه پروندههای مالی سنگین
- قرار وثیقه برای متهمان غیرمرتبط با پرونده بانکی
اگر سند در رهن باشد، هیچ تضمینی برای امکان ضبط آن توسط دادگاه وجود ندارد؛ به همین دلیل از نظر حقوقی پذیرفته نمیشود.
آیا ارزش ملک در رهن میتواند برای ارزیابی وثیقه استفاده شود؟
خیر. کارشناسی رسمی بر اساس سند آزاد انجام میشود. ملکی که بخشی از ارزش آن متعلق به بانک است، قابل ارزیابی برای وثیقه نیست. تنها پس از فک رهن کارشناسی انجام میشود.
نتیجهگیری
به طور خلاصه:
- سند در رهن بانک برای آزادی زندانی قابل استفاده نیست.
- تنها پس از آزادسازی سند یا جایگزینی وثیقه نزد بانک، امکان استفاده از آن وجود دارد.
- در پروندههایی که زمان حیاتی است، خانوادهها معمولاً ناچار به استفاده از اجاره سند میشوند.
- وثیقه ملکی برای آزادی زندانی باید کاملاً آزاد، قابل انتقال و بدون هرگونه مانع حقوقی باشد.
- تلاش برای ارائه سند رهنی معمولاً باعث طولانی شدن روند آزادی و افزایش هزینهها میشود.
به کمک موسسه وثیقه دات کام و شناخت دقیق این موارد به خانوادهها کمک میکند بدون اتلاف وقت و هزینه، بهترین تصمیم را بگیرند و روند آزادی عزیزشان را سریعتر انجام دهند.
بدون دیدگاه